<h2>Ιωάννης Καλλιτσάκης</h2><p></p> <h2>Ιωάννης Καλλιτσάκης</h2><p></p> <h2>Ιωάννης Καλλιτσάκης</h2><p></p>
Previous Next
Εισαγωγή στη Ρευματολογία


>> Εισαγωγή

Η υπερηχοτομογραφία του μυοσκελετικού έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια την καθημερινή κλινική πρακτική στη ρευματολογία, με πολλαπλές και χρήσιμες εφαρμογές. Μελέτες επί σειρά ετών έχουν δείξει ότι εμφανίζει μεγαλύτερη ευαισθησία απ’ ό,τι η κλινική εξέταση για την ανεύρεση αρθρίτιδας, τενοντοελυτρίτιδας, ενθεσοπάθειας κλπ, και πολύ μεγαλύτερη αξιοπιστία από την απλή ακτινογραφία για την απεικόνιση οστικών διαβρώσεων στα φλεγμονώδη νοσήματα. Επιπρόσθετα, οι εγχύσεις φαρμάκων που γίνονται υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση φαίνεται να έχουν καλύτερα αποτελέσματα απ ό,τι οι κλασσικές «τυφλές» παρακεντήσεις. Ιδιαίτερα σημαντικά πλεονεκτήματα, σε σχέση με τις άλλες απεικονιστικές τεχνικές, είναι το χαμηλό κόστος, η δυνατότητα για άμεση εφαρμογή κατά τη διάρκεια της κλινικής εξέτασης και η κλινική συσχέτιση των απεικονιστικών ευρημάτων, όταν ο εξεταστής είναι ο θεράπων ιατρός. 

Εφαργμογές

 >> Φλεγμονώδεις αρθρίτιδες


Η ανάγκη για έγκαιρη διάγνωση της αρθρίτιδας, όταν ακόμα βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο, για καθορισμό της βαρύτητας της νόσου, και για στενή παρακολούθηση της ανταπόκρισης στη θεραπεία, έχουν καταστήσει τον υπέρηχο τα τελευταία χρόνια μια ιδιαίτερα χρήσιμη εφαρμογή στις φλεγμονώδεις αρθρίτιδες. Η απεικόνιση α) συλλογής υγρού στις αρθρώσεις, β) υμενίτιδας, φλεγμονής δηλαδή του αρθρικού υμένα που περιβάλλει την άρθρωση, γ) διαβρώσεων και δ) συνοδών της αρθρίτιδας ευρημάτων (τενοντοελυτρίτιδα, θυλακίτιδα κλπ) επιτυγχάνονται με τον υπέρηχο με μεγάλη ακρίβεια και ευαισθησία. Το power Doppler σήμα (απεικόνιση αυξημένης αιματικής ροής) εξάλλου  μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την παρακολούθηση της ανταπόκρισης στην θεραπεία

 >> Οστεοαρθρίτιδα

Η λέπτυνση του αρθρικού χόνδρου (τραγανό) που επικαλύπτει το εσωτερικό της άρθρωσης και οδηγεί στη στένωση του μεσάρθριου διαστήματος (της απόστασης μεταξύ των δύο οστών που απαρτίζουν την άρθρωση), η παρουσία υγρού γύρω και πίσω από την άρθρωση (κύστη Baker στο γόνατο), τα οστεόφυτα σε μικρές και μεγάλες αρθρώσεις, και, κυρίως, η απουσία σημαντικής υμενίτιδας (φλεγμονής του αρθρικού υμένα), αποτελούν μερικά από τα τυπικά ευρήματα που μπορούν ν απεικονιστούν με μεγάλη ακρίβεια με τον υπέρηχο και να καθορίσουν το είδος της θεραπείας.

 >> Τενοντοπάθεια

Την τελευταία δεκαετία, η υπερηχογραφία έχει γίνει η μέθοδος εκλογής για την εξέταση των τενόντων. Η τενοντοελυτρίτιδα (φλεγμονή του περιβλήματος του τένοντα), η τενοντοπάθεια (φλεγμονή του ίδιου του τένοντα) και η ρήξη (κόψιμο) των τενόντων μπορούν να εξεταστούν με τον υπέρηχο,  καθώς φαίνεται να είναι συγκρίσιμος με την μαγνητική τομογραφία, ενώ προσφέρει και το επιπλέον πλεονέκτημα της δυναμικής εξέτασης (εξέταση κατά τη διάρκεια κίνησης του τένοντα). Αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για την ανάδειξη περιαρθρίτιδας του ώμου, καθώς και τη στοχευμένη διήθηση με κορτικοστεροειδή. 

 >> Ενθεσοπάθεια

Ο υπέρηχος έχει μεγάλη ευαισθησία στην αναγνώριση ενθεσίτιδας, της φλεγμονής δηλαδή στα σημεία στα οποία καταφύονται (ενώνονται /κολλάνε) οι τένοντες, οι σύνδεσμοι κλπ πάνω στα οστά. Πεπαχυσμένες ενθέσεις, επικονδυλίτιδα, διαβρώσεις, ενθεσόφυτα και συνοδός θυλακίτιδα είναι μερικά από τα συνήθη υπερηχογραφικά ευρήματα. 

 >> Περιφερικά νεύρα

Το πιο συνηθισμένο σύνδρομο παγίδευσης νεύρου είναι το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα όπου ο υπέρηχος μπορεί με ευκολία να εντοπίσει το μέσο νεύρο και την περιοχή όπου ασκείται σε αυτό πίεση ενώ ταυτόχρονα μπορεί να μας προσφέρει πληροφορίες σε σχέση με τα αίτια της πίεσης (παρουσία τενοντοελυτρίτιδας, γαγγλίου, κλπ) και να καθοδηγήσει στοχευμένη διήθηση της γύρω περιοχής με κορτιζόνη.

 >> Κρυσταλλογενείς αρθρίτιδες

Τόσο η ουρική όσο και η ψευδοουρική αρθρίτιδα χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερα υπερηχογραφικά ευρήματα, που μπορούν να βοηθήσουν στη διαφοροδιάγνωσή τους (ξεχώρισμα) από άλλες φλεγμονώδεις αρθρίτιδες. 

 >> Παρεμβατικές πράξεις  

Η αναρρόφηση αρθρικού υγρού, η θεραπευτική χορήγηση ουσιών ενδοαρθρικά (μέσα στην άρθρωση), η διήθηση νεύρων και μαλακών ιστών, καθώς και οι βιοψίες διαφόρων βλαβών γίνονταν ως τώρα τυφλά. Ο υπέρηχος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καθοδηγήσει την τοποθέτηση της βελόνης ώστε να διευκολύνει οποιαδήποτε παρεμβατική ιατρική πράξη στη ρευματολογία όπως αναρρόφηση υγρού, αποσυμπίεση κύστεων, βιοψίες, τοπικές εγχύσεις φαρμάκων και διηθήσεις νεύρων, ανεβάζοντας το ποσοστό επιτυχίας στο 96% και μειώνοντας σημαντικά τους τραυματισμούς των παρακείμενων μορίων, τον πόνο και τη διάρκεια της παρεμβατικής διαδικασίας. Ιδιαίτερα χρήσιμη είναι η παραπάνω εφαρμογή των υπερήχων όταν οι αρθρώσεις ή οι συλλογές υγρού είναι βαθιά και δεν ψηλαφώνται ή όταν βρίσκονται κοντά σε ανατομικές δομές που θα μπορούσαν να υποστούν σοβαρή βλάβη από την παρακέντηση.

 

Συμπεράσματα
Παρ’ ότι καμία απεικονιστική τεχνική από μόνη της δεν μπορεί να αντικαταστήσει την κλινική εξέταση και το λεπτομερές ιστορικό, υπάρχουν πλέον αρκετά δεδομένα για τη χρησιμότητα της υπερηχογραφίας του μυοσκελετικού σε ένα μεγάλο αριθμό κλινικών εφαρμογών στη ρευματολογία. Η συμβολή της στην έγκαιρη διάγνωση, τη στενή παρακολούθηση και την καθοδήγηση με ακρίβεια και ασφάλεια των παρακεντήσεων στα ρευματολογικά νοσήματα φαίνεται ότι είναι σημαντική και πολλά υποσχόμενη. Η εκπαίδευση των ρευματολόγων στην εκτέλεση υπερήχων φαίνεται ότι κερδίζει συνεχώς έδαφος, και τα τελευταίας γενιάς μηχανήματα υπόσχονται ακόμα καλύτερη απόδοση και περισσότερες εφαρμογές. Έτσι στα επόμενα χρόνια προβλέπεται ότι ο υπέρηχος θα αποτελεί ένα χρήσιμο κι απαραίτητο εργαλείο για την ολοκληρωμένη εξέταση των ασθενών με ρευματολογικά και άλλα νοσήματα του μυοσκελετικού.


 

Απεικόνιση ενεργού
αρθρίτιδας και
τενοντοελυτρίτιδας
με χρήση Power Doppler.

 

 


Η χρήση των υπερήχων στη Ρευματολογία
Mια νέα και σημαντική εφαρμογή 


Νεάρχου 18 | Χανιά
Τηλέφωνο: 2821008940
Κινητό: 6973356790